PROGRAM CZYSTE POWIETRZE- NAJNOWSZE ZASADY POZYSKIWANIA ŚRODKÓW W RAMACH PROGRAMU

          Pod koniec listopada 2024 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków do programu, tłumacząc to koniecznością jego reformy i uszczelnienia systemu. Informowano wówczas, że bez zatrzymania przyjmowania nowych wniosków byłoby jeszcze więcej oszukanych osób i pieniędzy wyłudzonych przez nieuczciwych wykonawców. Najwięcej wątpliwości dotyczyło komponentu programu, w ramach którego można było otrzymać najwyższą dotację i zastosować prefinansowanie. W grudniu informowano, że złożono do prokuratury zawiadomienie dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw w ramach programu. Podejrzane umowy miały opiewać na ok. 600 mln zł

Od kwietnia 2025 roku w nowej odsłonie powrócił program Czyste Powietrze, któremu towarzyszą  obecnie trzy podstawowe cele, a mianowicie skuteczniejsza walka z ubóstwem energetycznym, koniec z tzw. rachunkami grozy, a także wyeliminowanie nadużyć.

Nowym elementem programu jest wprowadzenie operatorów programu – osób, które będą prowadzić beneficjów przez całą inwestycję od początku do końca. Mogą nimi być przedstawiciele gmin, które za „rozliczony” wniosek otrzymają 1,7 tys. zł, oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska. Udział operatorów ma być gwarancją, że inwestycja została przeprowadzona w odpowiedni sposób. Obecność operatorów będzie obowiązkowa w przypadku beneficjentów kwalifikujących się do najwyższych dotacji.

Kolejną nowością w programie jest konieczność przeprowadzenia audytu energetycznego budynku jeszcze przed przeprowadzeniem inwestycji; po niej wymagane będzie świadectwo energetyczne. To będzie gwarantować, że inwestycja nie będzie doprowadzała do rachunków grozy. Oba te dokumenty będą musiały być podpisane przez osoby wpisane do rejestru osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. Taki wykaz znajduje się na stronie resortu rozwoju. Na audyt można z „Czystego Powietrza” uzyskać do 1,6 tys. zł dotacji.

Dotację będzie można otrzymać na jeden budynek, natomiast w poprzedniej wersji programu zdarzało się, że wnioski były składane na kilka lub kilkanaście domów. Składając wniosek o wsparcie trzeba będzie udowodnić, że jest się właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości przez minimum trzy lata.

W programie podniesione zostały progi dochodowe uprawniające do określonej wysokości dotacji. Program zakłada trzy poziomy wsparcia:

 1. Poziom podstawowy przewiduje dotacje do 40 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji i z takiego wsparcia będą mogli skorzystać ci, których roczny dochód nie przekracza 135 tys. zł.

 2. Do drugiej grupy zaliczać się będą ci, których miesięczny dochód na osobę wynosi 2 250 zł w gospodarstwie wieloosobowym, a w gospodarstwie jednoosobowym – 3 150 zł; dla nich wsparcie ograniczone jest do 70 proc. kosztów kwalifikowanych.

 3. Natomiast najwyższy poziom wsparcia, do 100 proc. kosztów, będzie obowiązywać przy miesięcznym dochodzie do 1 300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub do 1 800 zł w gospodarstwie domowym jednoosobowym.

Z najwyższych dotacji skorzystać będą mogły też osoby, które mają ustalone prawo do zasiłku – stałego, okresowego, rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego. Osoby, które zarabiają powyżej 135 tys. zł rocznie, mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej.

 Nadal kontynuowana jest  zasada finansowania urządzeń znajdujących się na liście ZUM – zielonych urządzeń i materiałów. Dotacje będą przysługiwać tylko do pomp ciepła, kotłów zgazowujących drewno i kotłów na pellet, które mają odpowiednie certyfikaty i badania laboratoryjne.

W nowej wersji programu nie będzie można otrzymać dotacji do kupna kotła gazowego. Obowiązywał okres przejściowy, w którym można było rozliczyć takie inwestycje. Jeśli beneficjent poniósł koszty przed 28 listopada 2024 r., to mógł otrzymać dofinansowanie w pewnym okresie 4 miesięcy, oczywiście pod warunkiem, że inwestycja spełniała warunki programu.